Pozew banku o zwrot kapitału wywołuje ostatnio wiele emocji w dyskusji publicznej, podobnie jak cała kwestia kredytów frankowych. Problemy frankowiczów od lat budzą ogromne poruszenie, a ich zmaganie się z toksycznymi kredytami nadal pozostaje gorącym tematem. Wielu kredytobiorców zdecydowało się podjąć kroki prawne przeciwko bankom, dążąc do unieważnienia swoich umów kredytowych. Kredyty denominowane lub indeksowane do franka szwajcarskiego były niegdyś atrakcyjne z uwagi na korzystne warunki finansowe. Niestety, banki niechętnie lub wcale informowały kredytobiorców o ryzyku walutowym. Wzrost kursu franka z czasem zmienił te zobowiązania w poważne obciążenie dla kredytobiorców.

Podstawą sporów pomiędzy kredytobiorcami a bankami są klauzule przeliczeniowe oparte na kursie CHF, które w wielu przypadkach okazały się nieuczciwe. To sprawiło, że spłata takich kredytów stała się niemal niemożliwa i doprowadziła do wielu trudnych sytuacji wśród frankowiczów. W obliczu sądowych decyzji o unieważnianiu wadliwych umów kredytowych, coraz częściej słyszymy, że kredytobiorcy otrzymali pozew od banku o zwrot kapitału. Czy takie działanie ma na celu jedynie wywołanie presji na kredytobiorcach, czy może stanowią próbę zabezpieczenia interesów banków?

W ostatnich latach Sąd Najwyższy ujednolicił podejście do rozliczeń wynikających z nieważnych umów kredytowych. Zgodnie z przyjętą w tym temacie teorią dwóch kondykcji zarówno kredytobiorca, jak i bank mają prawo żądać wzajemnego zwrotu wszelkich wpłat dokonanych w ramach takiej umowy. Kredytobiorca może dochodzić zwrotu spłaconych rat kapitałowo-odsetkowych. Należą mu się także opłaty związanych z kredytem, takich jak prowizje czy składki ubezpieczeniowe.

Bank natomiast ma prawo ubiegać się o zwrot wypłaconego kapitału. Pozew banku o zwrot kapitału jest jednak odrębną sprawą sądową, rejestrowaną pod nową sygnaturą. Toczy się zazwyczaj równolegle do procesu o unieważnienie umowy kredytowej.

Na fakt, że frankowicze otrzymują pozew banku o zwrot kapitału, wpływ miała uchwała Sądu Najwyższego z 25 kwietnia 2024 r. To wtedy SN wskazał, że roszczenie banku o zwrot wypłaconego kapitału kredytu zasadniczo powstaje od dnia, który następuje po zakwestionowaniu przez kredytobiorcę obowiązywania postanowień umowy wobec banku. Najczęściej chodzi o reklamację, w której kredytobiorcy wskazywali podstawy prawne wskazujące na to, że umowa ich kredytu frankowego jest nieważna. To ta czynność rozpoczyna bieg przedawnienia roszczeń kredytodawcy, a pozew banku o zwrot kapitału ma na celu jego przerwanie.

Czy działanie banku można przewidzieć? Zazwyczaj pozew banku o zwrot kapitału jest poprzedzony skierowaniem wezwania do zapłaty. Wielu kredytobiorców doświadczyło sytuacji, w której mimo spłaty kapitału kredytu otrzymali od banku żądanie zwrotu jego równowartości. Takie wezwanie do zapłaty ze strony banku jest w rzeczywistości zapowiedzią przyszłego pozwu o zwrot kapitału, obejmującego również odsetki ustawowe za opóźnienie naliczane od dnia następującego po upływie terminu wskazanego w wezwaniu. Innymi słowy, bank wykorzystuje to działanie jako narzędzie do ochrony swoich interesów i przygotowania gruntu pod złożenie pozwu przeciwko frankowiczom.

Jeśli spłacasz kredyt frankowy istnieje ryzyko, że otrzymasz wezwanie do zapłaty lub pozew banku o zwrot kapitału. To możliwe nawet w sytuacji, jeżeli nigdy nie kierowałeś roszczeń przeciwko bankowi. Należy pamiętać, że mimo posiadania profesjonalnego pełnomocnika w sprawie pierwotnej (z naszego powództwa), pozew od banku otrzymamy osobiście. Kontrpowództwo banku to odrębna sprawa. Aby uniknąć problemów i zachować spokój, kluczowe jest, by jak najszybciej poinformować pełnomocnika o otrzymaniu takiego pisma. Ponadto frankowicze koniecznie powinni udzielić odpowiedzi na pozew, uwzględniając szczegółową argumentację prawną (aby uniknąć wyroku zaocznego). Ważna jest również analiza roszczenia banku, szczególnie w kontekście przedawnienia.

Po wyznaczeniu terminu rozprawy przez sąd frankowicze muszą liczyć się z wezwaniem do osobistego stawiennictwa w celu złożenia zeznań. Należy również pamiętać, że jeżeli sprawa pierwotna nie została jeszcze prawomocnie zakończona (nie zapadł wyrok II instancji), sąd prawdopodobnie zawiesi postępowanie do czasu rozstrzygnięcia tej sprawy.

Jeśli bank złożył pozew o zwrot kapitału, zachowaj spokój. Tym działaniem kredytodawca przyznaje, że umowa kredytu frankowego, którą z Tobą zawarł, jest nieważna i chce rozliczyć kredyt na zasadzie dwóch kondykcji. Należy pamiętać, że nie chodzi o fizyczny zwrot pieniędzy, lecz o potrącenie większej wierzytelności z mniejszą. W przypadku otrzymania pozwu od banku, skontaktuj się z ekspertami z Kancelarii Radców Prawnych Nowak, Dyś i Wspólnicy, którzy udzielą Ci niezbędnego wsparcia.